Asset Publisher Asset Publisher

Back

Wpływ zmian klimatycznych na zasoby leśne w Polsce

Wpływ zmian klimatycznych na zasoby leśne w Polsce

Obecnie temat zmian klimatycznych jest powszechnie poruszany i budzi coraz większe zainteresowanie wśród naukowców jak i zwykłych ludzi. 

W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat odnotowano stopniowy wzrost temperatury powietrza (0,2°C/10 lat). Wzrost średniej temperatury powierza w sposób zauważalny wpływa na zmiany środowiskowe. Często podawanym przykładem oddziaływania globalnego ocieplenia na przyrodę jest topnienie lodowców, a co za tym idzie podniesienia poziomu wód mórz i oceanów.

Zmiany klimatu, także w znacznym stopniu wpływają na wzrost średniej temperatury, zmiany ilości opadów atmosferycznych oraz zjawiska o charakterze ekstremalnym (susze, huragany). Zachodzące zmiany określa się mianem negatywnie wpływających na środowisko leśne, jednakże można dostrzec również ich pozytywne efekty. 

Charakterystyka najważniejszych zmian

Zmiany zachodzą zarówno na poziomie fizjologii drzew, zmian zasięgów i udziałów gatunków drzew i krzewów leśnych. Wzajemne zależności między gatunkami, a także zmian w produkcyjności i jakości drzewostanów. Zmiany te są procesem długotrwałym i ciągłym. Jednak zmieniający się klimat może wywoływać ekstremalne zjawiska prowadzące do mechanicznych zmian w układzie leśnym. Przykładem takich zniszczeń wywołanych przez ekstremalne zjawiska pogodowe była trąba powietrzna, która w 2012 roku przeszła przez Bory Tucholskie niszcząc ok. 500 ha lasu (Kierzkowska 2019). Warto również wspomnieć o zmianach w bilansie wodnym, które przekładają się na coraz mniejsze jej zasoby przez co wiele drzew w Polsce zamiera lub nie osiąga odpowiednich wymiarów. Susze wywołują również zjawiska ciągłego stresu drzew co przekłada się m.in. na ich zmniejszoną odporność na rożnego rodzaju choroby, nierzadko gradację owadów. 

Możliwe działania zapobiegające.

Kierunki możliwych zmian pogodowych są trudne do przewidzenia. Można jednak założyć, że procesy zachodzące na terenie Polski zmniejszą zagrożenie dla wzrostu i rozwoju drzew leśnych zwłaszcza na obszarze lasów górskich oraz na siedliskach wilgotnych i bagiennych. Istnieje duża potrzeba monitorowania zmian klimatycznych oraz związanych z nimi warunków siedliskowych. Wymaga to prowadzenia stałego monitoringu zmian zarówno w skali krajowej jak i w skali regionalnej. Konieczne jest modyfikowanie zasad planowania i zarzadzania w lasach umożliwiając skuteczna reakcje na postępujące zmiany klimatyczne. W następstwie przewidywaniach zjawisk zachodzi potrzeba weryfikacji w planowaniu kolejności i pilności użytkowania lasu. Ważne jest także, aby sadzić odpowiednie gatunki drzew dostosowane do danego siedliska, nie sadzić monokultur, nie pozostawiać odkrytych drzewostanów oraz usuwać drzewa wadliwe i chore. Istotne jest również zmniejszenie deficytu wody poprzez programy małej retencji. Ich głównym celem jest zbieranie i magazynowanie wody poprzez programy malej retencji. Ich głównym celem jest zbieranie i magazynowanie wody w okolicy. Dzięki czemu poziom wody gruntowej na danym terenie może ulec podwyższeniu, a co za tym idzie poprawi funkcjonowanie okolicznego ekosystemu leśnego. 

Podsumowanie.

Obecnie zmiany klimatyczne są jednym z najważniejszych czynników warunkujących prowadzenie gospodarki leśnej. Ważne w zapobieganiu skutkom kataklizmów jest współpraca między Nadleśnictwami oraz dalsze prowadzenie różnych projektów mających na celu zachowanie stabilności i jakości drzewostanów w Polsce.