Lista aktualności Lista aktualności

Ratujemy stare odmiany drzew owocowych!

03.03.2017 | Waldemar Blaźniak

Zrazy - fragmenty pędów drzew matecznych

Część zespołu odpowiedzialna za pozyskanie zrazów (G. Witek, K. Szromnik, na drugim planie R. Pęcherczyk, za nim E. Aleksandrowicz)

Zinwentaryzowaliśmy lokalne kilkudziesięcioletnie sady oraz wytypowaliśmy stare odmiany drzew owocowych do rozmnożenia

Na prośbę Adama Całki (nadleśniczego) Maciej Duda (podleśniczy leśnictwa Klady) wykonał inwentaryzację istniejących jeszcze starych sadów na terenie nadleśnictwa w sezonie 2016 roku i stworzył opracowanie, w którym opisał wszystkie 25 sadów o łącznej powierzchni 7,23 ha. Następnie pracownicy terenowi (leśniczowie i podleśniczowie) zgłaszali lokalizację starych i godnych zachowania (ze względu na walory smakowe) drzew owocowych specjaliście ds. ochrony lasu i edukacji leśnej, który po weryfikacji sporządził listę drzew matecznych. Wyhodowane drzewka zasilą istniejące sady oraz posłużą do odtworzenia kilku z nich w nadleśnictwie, a także będą sadzone w ogródkach przy leśniczówkach.

Fot. Maciej Duda - leśnictwo Komorów (oddział 158n)

6 i 7 lutego br. pracownicy Arboretum Leśnego im. prof. Stefana Białoboka w Stradomi dokonali pobrania (po kilkanaście) zrazów z każdego z drzew matecznych rosnących w rejonie Nadleśnictwa Antonin lub jego sąsiedztwie. Grupa pobierająca zrazy do rozmnożenia to: Gabriela Witek, Elżbieta Aleksandrowicz, Roman Pęcherczyk i Krzysztof Szromnik (Arboretum w Stradomi - Nadleśnictwo Syców) oraz Waldemar Blaźniak (Nadleśnictwo Antonin) w roli przewodnika. Łącznie pobrano zrazy z 73 drzew owocowych (54 - jabłonie, 6 - śliwy, 12 - grusze i 1 czereśnia), dla których stworzono mapę numeryczną (pomiar współrzędnych geograficznych za pomocą odbiornika gps) oraz dokumentację fotograficzną.
Pobrane zrazy będą szczepione w Arboretum w Stradomi na podkładkach jabłoni dzikiej.

Fot. W. Blaźniak - leśnictwo Kałkowskie (pozyskane zrazy, czyli krótkie pędy do rozmnożenia wegetatywnego)

W latach 90. ubiegłego wieku w wielu miejscach Polski rozpoczęto realizację projektów, których celem było zachowanie i przywracanie upraw starych odmian drzew owocowych w miejscu ich pierwotnego występowania (w ramach lokalnej ochrony walorów przyrodniczych, historycznych i kulturowych).

Po latach, również leśnicy zainteresowali się zachowaniem lokalnych odmian drzew owocowych. Pracownicy Nadleśnictwa Antonin, jednostki wchodzącej w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Lasy Rychtalskie", zwrócili uwagę na stare odmiany jabłoni już w 2009 roku. Wtedy zakupiono kilkadziesiąt młodych drzewek - reprezentujących prawie dwadzieścia starych odmian ze szkółki Kazimierza Pochodyły (Świebodów, gmina Krośnice, województwo dolnośląskie).
Te cenne drzewka pochodziły ze zrazów zebranych w 2002 roku z drzew matecznych występujących w dolinie środkowej Baryczy (projekt badawczy Marty Dziubiak, założycielki Kolekcji Starych Odmian Jabłoni w Ogrodzie Botanicznym CZRB PAN w Warszawie) i w ramach działań integracyjnych pracowników wszystkie posadzono w dawnym poradziwiłłowskim sadzie przy siedzibie nadleśnictwa.