Praktyczna ochrona i badania naukowe
W strefie klimatu umiarkowanego większość gatunków nietoperzy jest silnie związana z występowaniem lasów. Ssaki te zasiedlają głównie dziuple drzew oraz szczeliny w pniach drzew. W tego typu schronieniach spotykamy zarówno pojedyncze osobniki jak i kolonie dochodzące do kilkudziesięciu osobników. Niektóre gatunki preferują duże, przestronne dziuple (np. nocek Natterera, gacek brunatny), inne natomiast wybierają wąskie, szczelinowe kryjówki – przestrzenie pod odstającą korą lub szczeliny między gałęziami (np. mopek, karliki).

Obecnie wiele gatunków nietoperzy jest zagrożonych, aby zachować i ochronić te sympatyczne zwierzęta podejmuje się różnorodne działania ochronne, badawcze i edukacyjne. Jednym z podstawowych zadań ochronnych jest pozostawianie dziuplastych, martwych lub uszkodzonych drzew, w których ssaki te znajdują odpowiednie kryjówki. W lasach użytkowanych gospodarczo, gdy brakuje naturalnych schronień, w celu ochrony nietoperzy rozwiesza się specjalne skrzynki dla nietoperzy (budki). Poszczególne typy sztucznych schronień pozwalają różnym gatunkom zasiedlać młodsze drzewostany pozbawione jeszcze naturalnych dziupli. Dla gatunków wybierających szczeliny w pniach wiesza się specjalne wąskie „szczelinowe” skrzynki (np. typ Stratmann), a dla gatunków preferujących bardziej przestronne schronienia – doskonale nadaje się typ Issel. Ostatnio opracowano specjalne skrzynki dla mopków (typ wg konstrukcji F. Greenaway’a), które w Polskich lasach zostały „przetestowane” przez dr Iwonę Gottfried z Uniwersytetu Wrocławskiego. Kontrole wykazały wysoki procent zasiedlenia tych skrzynek, nie tylko przez mopki, ale także przez nocki wąsatki, nocki Brandra, borowce wielkie czy karliki.

Skrzynki z czasem ulegają zniszczeniu lub uszkodzeniu i niezbędne jest okresowe dowieszanie nowych. Tego typu działania mają na celu ochronę nietoperzy, ale także biologiczną walkę z owadami uznawanymi za szkodniki w gospodarce leśnej.

Ochrona i badania naukowe
Na terenie Nadleśnictwa Antonin równolegle z działaniami dotyczącymi ochrony nietoperzy, od 1998 roku prowadzone są badania naukowe. Oceniany jest skład gatunkowy, liczebność, zmienność sezonowa w zasiedlaniu skrzynek. Od 2004 roku nietoperze są obrączkowane, badane są aspekty związane z migracjami, przywiązaniem do kryjówek, rozrodem czy długowiecznością tych ssaków. Nietoperzom zakładane są specjalne obrączki z wygrawerowanym symbolem, pozwalającym przy kolejnym stwierdzeniu na dokładne określenie konkretnego osobnika, miejsca, w którym został zaobrączkowany i dnia zaobrączkowania. Delikatne znaczniki pozwalają identyfikować poszczególne zwierzęta, dlatego w przypadku znalezienia nietoperza z obrączką celowe jest odczytanie wygrawerowanej sygnatury i przesłanie informacji z datą i miejscem stwierdzenia do Nadleśnictwa Antonin, bądź do Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, działu Zbiorów Przyrodniczych pod adresy e-mailowe: pardosa@gazeta.pl lub grzegwojt2@wp.pl.

Niektóre wyniki dotyczące działań związanych z obrączkowaniem zostały opublikowane lub były prezentowane na kilku konferencjach. W załączniku znajdują się materiały zawierające cząstkowe podsumowania prac.