Afrykański pomór świń (ASF) - to szybko szerząca się choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe oraz dziki.

Obecnie choroba ta występuje w niektórych krajach Unii Europejskiej jak również w niektórych państwach graniczących z UE. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym choroba ta nie stanowi zagrożenia dla ich zdrowia i życia.

Rozprzestrzenianie wirusa ASF może nastąpić poprzez: nielegalny wwóz z państw trzecich, w których występuje ASF, skarmianie jej resztkami świń lub wyrzucanie odpadków i kontakt z nimi dzików, żywności pochodzenia zwierzęcego, skażonej wirusem ASF, przewożenie (przemyt), brudne i niepoddane dezynfekcji środki transportu zwierząt, migracja dzików z krajów, gdzie występuje ASF – dotyczy wschodniej (województwo podlaskie i lubelskie) i północnej (województwo warmińsko  - mazurskie) części Polski.

Jak rozpoznać afrykański pomór świń u dzików?

Należy zwracać uwagę na: zwiększoną ilość padłych dzików w łowisku; podejrzenie powinno wzbudzać każde nietypowe zachowanie u dzików:

• zaobserwowane przed oddaniem strzału, np. osłabienie, zaburzenia w poruszaniu się, utrata orientacji, ograniczony odruch ucieczki, duszność, biegunka - często z domieszką krwi;
• w przypadku znalezionych dzików padłych lub w trakcie oględzin dzików odstrzelonych należy zwracać uwagę na takie zmiany jak:  sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, liczne wybroczyny na skórze; pienisty lub krwisty wypływ z nosa.

Jak sposób myśliwi i leśnicy mogą pomóc w zapobieganiu afrykańskiemu pomorowi świń?

• zgłaszanie do najbliższego powiatowego lekarza weterynarii każdego padłego dzika znalezionego w czasie polowań lub wykonywania czynności służbowych oraz każdego odstrzelonego dzika, u którego przed dokonaniem odstrzału zaobserwowano objawy nasuwające podejrzenie ASF;
• przestrzeganie zasad higieny po zakończonym polowaniu (zdezynfekować sprzęt łowiecki oraz koła pojazdów, zdezynfekować a następnie zmienić obuwie oraz zmienić odzież);
• wykonywać patroszenie dzików w wyznaczonym do tego miejscu, zgodnie
  z dokumentem Strategia zwalczania ASF dla krajów UE,
• nie pozostawianie odpadków żywnościowych w lesie;
• myśliwi i leśnicy utrzymujący świnie we własnym gospodarstwie powinni pamiętać o bezwzględnym przestrzeganiu higieny przed każdorazowym wejściem do pomieszczeń inwentarskich.

WAŻNE

na terytorium całej Polski

obowiązuje zakaz wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, gdzie są utrzymywane świnie: zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących od dzików oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem afrykańskiego pomoru świń oraz zakaz wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie takich zwierząt,

na obszarach objętych restrykcjami w związku z ASF

każdy dzik odstrzelony powinien zostać niezwłocznie dostarczany wraz ze wszystkimi częściami ciała, w tym z narządami wewnętrznymi, do położonego na tym samym obszarze: punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowane tusze lub skóry dzików.

Tusze, wszystkie części ciała oraz skóry ww. dzików mogą być przemieszczone z ww. punktów i zakładów, wyłącznie po uzyskaniu ujemnego wyniku badania laboratoryjnego w kierunku afrykańskiego pomoru świń.

Kraj, w którym wystąpi ASF narażony jest na bardzo duże straty ekonomiczne w przemyśle mięsnym oraz hodowli, powodowane wstrzymaniem obrotu i eksportu świń, mięsa oraz produktów pozyskiwanych od świń i dzików a także padnięciami tych zwierząt i kosztami związanymi z postępowaniem w dotyczącym przypadków ASF  u dzików oraz kosztami likwidacji ognisk tej choroby u świń.

Podstawowe zasady Bioasekuracji

1. Prawidłowe czyszczenie oraz dezynfekowanie pojazdów do przewozu zwierząt (czyszczenie na sucho, mycie detergentem i płukanie wysokociśnieniowe, dezynfekcja powierzchni zewnętrznych pojazdów, dezynfekcja kabiny).

2. Czyszczenie i dezynfekcja obuwia. 

3. Czyszczenie i dezynfekcja powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych w budynkach gospodarstwa rolnego (czyszczenie na sucho, mokro, dezynfekcja powierzchni w pomieszczeniach, w których są utrzymywane świnie,  bioasekuracja granic gospodarstwa oraz dotycząca personelu).                                    

4. Przestrzeganie zasad prawidłowego stosowania środków do dezynfekcji zgodnie z poniższą listą:

AGRISAN 8090

• POSTAĆ: proszek przeznaczony do utrzymania higieny w miejscach hodowli  
  i  przetrzymywania i transportu zwierząt oraz do dezynfekcji budynków inwentarskich;
• OPAKOWANIE: worek papierowy/propylenowy;
• SPOSÓB UŻYCIA PRODUKTU BIOBÓJCZEGO: preparat stosujemy zarówno  na legowiskach prosiąt
  i macior jak i w pomieszczeniach gdzie odbywa się tucz trzody. Przy stosowaniu AGRISANU należy zwrócić szczególną uwagę w na najbardziej zawilgocone części kojca: miejsca oddawania odchodów, pobierania paszy i wody. Produkt może być stosowany także na głęboką ściółkę. Preparat nanosi się na dezynfekowaną powierzchnię lub na ściółkę 1-2 razy w tygodniu przez równomierne posypywanie. Optymalna dawka to 50-100 g/1 m². Służy do dezynfekcji budynków inwentarskich w obecności zwierząt;

VIRKON™ S

• POSTAĆ: proszek, produkt o działaniu bakteriobójczym i wirusobójczym, przeznaczony do dezynfekcji pomieszczeń dla zwierząt, powierzchni, narzędzi i wyposażenia gospodarstwa, dezynfekcji środków transportu;
• OPAKOWANIE: saszetka w opakowaniu zbiorczym: pudełko (karton); butla w opakowaniu zbiorczym: pudełko (karton); wiadro (polipropylen);
• SPOSÓB UŻYCIA PRODUKTU BIOBÓJCZEGO: Skuteczny na powierzchniach porowatych, w niskich (od +4ºC) temperaturach, w niskich stężeniach, krótkim czasie oddziaływania na patogen (10 min.).
  Rutynowa dezynfekcja wszystkich powierzchni: 1:100 (10 gramów środka Virkon™ S na każdy litr wody) przy użyciu myjki ciśnieniowej lub innego opryskiwacza mechanicznego nanieść roztwór środka Virkon™ S w dawce 300 ml/m².

Przygotowanie 1% roztworu: 150 g preparatu wraz z 15 l letniej wody wystarczy na 50 m²; 300 g preparatu wraz z 30 l letniej wody wystarczy na 100 m²; 1,5 kg preparatu wraz z 150 l letniej wody wystarczy na
500 m²;

Dezynfekcja obuwia i kół pojazdów: wlać roztwór do odpowiedniego pojemnika. Wymienić, gdy jest zanieczyszczony lub po upływie 4-5 dni od przygotowania. Stosować ciągle. Zaleca się przy każdym wjeździe i wejściu na farmę produkcyjną i przy wejściu do budynków.

Zamgławianie/dezynfekcja za pomocą spryskiwania: stosować urządzenie ciśnieniowe lub spryskiwacz plecakowy. Dozować 1 l roztworu na 10 m² powierzchni podłogi. Zamgławianie na zimno: przy użyciu zamgławiacza mechanicznego dozować 1 l roztworu preparatu na 10 m² powierzchni podłóg;

DESAM EFEKT M

• POSTAĆ: Ciecz, środek myjąco-dezynfekujący o właściwościach bakteriobójczych, grzybobójczych, prątkobójczych oraz wirusobójczych, przeznaczony do stosowania do wszystkich zmywalnych powierzchni, sprzętu w zakładach opieki zdrowotnej, w przemyśle spożywczym;
• OPAKOWANIE: butelka (polietylen), kanister (polietylen);
• SPOSÓB UŻYCIA PRODUKTU BIOBÓJCZEGO: Środek skoncentrowany, stosowany w rutynowej dezynfekcji w stężeniu 0,25% przez 15 min., przy dezynfekcji powierzchni o wysokim ryzyku w stężeniu 0,5% przez 30 min. W celu przygotowania roztworu preparat należy rozcieńczyć wodą w temperaturze
  20-35ºC. Roztwór 0,25% przygotować poprzez uzupełnienie 2,5 ml koncentratu wodą do 998 ml. Silnie zabrudzone powierzchnie i przyrządy należy wstępnie oczyścić mechanicznie a następnie zdezynfekować.

Jak postępować po znalezieniu padłego dzika?

• jeżeli to możliwe, oznakować miejsce znalezienia zwłok dzika w celu ułatwienia ich odnalezienia przez właściwe służby;
• powstrzymać się od dotykania zwłok dzika i pozostawić je w miejscu znalezienia;
• zgłosić fakt znalezienia padłego dzika do właściwego miejscowo powiatowego lekarza weterynarii lub najbliższej lecznicy weterynaryjnej lub straży miejskiej lub miejscowego koła łowieckiego: w trakcie zgłoszenia należy podać miejsce znalezienia zwłok (np. charakterystyczne punkty orientacyjne lub współrzędne GPS), dane osoby zgłaszającej (w tym numer telefonu kontaktowego), liczbę znalezionych zwłok dzików w danym miejscu, ewentualnie stan zwłok padłych dzików (stan ewentualnego rozkładu, wyłącznie kości);

Źródło: Główny Inspektorat Weterynarii